ถ้าผมไม่พาดหัวไว้แต่แรก ผมเชื่อว่า หลายๆ คนก็คงนึกไม่ถึงหรอกว่า โปเกม่อนเป็น media franchises ที่มีมูลค่าสูงที่สุดในโลก ณ ปัจจุบันนี้
นับจากเปิดตัวในปี 1996 จนถึงปัจจุบัน มูลค่าของโปเกม่อนรวมกันอยู่ที่ 85,000 ล้านเหรียญสหรัฐ สูงกว่าอันดับ 2 คือเจ้าเหมียว Hello Kitty ซึ่งมีมูลค่า 80,000 ล้านเหรียญสหรัฐ ส่วนอันดับ 3 คือ เจ้าหมี Winnie the Pooh อยู่ที่ 75,000 ล้านเหรียญสหรัฐ ตามมาด้วย มิกกี้เมาส์และผองเพื่อน (70,000 ล้านเหรียญสหรัฐ) และสตาร์วอร์ (65,000 ล้านเหรียญสหรัฐ) ตามลำดับ ซึ่งแน่นอนว่า ตัวเลขกลมๆ เหล่านี้ เป็นรายได้โดยประมาณการเท่านั้นนะครับ
หากแยกย่อยลงไปดูในส่วนของรายละเอียดแล้ว รายได้ของโปเกม่อนส่วนใหญ่มาจากค่าลิขสิทธิ์เมอร์เชนไดส์ (ลิขสิทธิ์ในการผลิตสินค้าต่างๆ) ที่มีมูลค่ารวมกันสูงถึง 61,100 ล้านเหรียญสหรัฐ ส่วนวิดีโอเกมซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของแฟรนไชส์นี้มีรายได้รวมกันอยู่ที่ 15,654 ล้านเหรียญสหรัฐ และเชื่อไหมว่าอันดับ 3 คือรายได้จากการ์ดเกมโปเกม่อน ที่มีมูลค่ารวมกันอยู่ที่ 10,254 ล้านเหรียญสหรัฐ ในขณะที่ตัวอนิเมนั้นจะอยู่ในส่วนโฮมเอนเตอร์เทนเมนต์ ซึ่งมีรายได้รวมกัน 863 ล้านเหรียญสหรัฐ
แม้ว่ารายได้ในส่วนของการ์ดเกมโปเกม่อนที่มีมูลค่าทะลุหมื่นล้านจะดูน่าตกตะลึง แต่เชื่อไหมครับว่า ยอดขายและรายได้ของการ์ดเกมโปเกม่อนยังแพ้การ์ดเกมของยูกิโอ ที่มีมูลค่ารวมสูงถึง 11,161 ล้านเหรียญสหรัฐ ในขณะที่หนังสือการ์ตูนยูกิโอ ทำรายได้รวมกันทุกภาคทั้งหมด 196 ล้านเหรียญสหรัฐ คิดแล้วไม่ถึง 2% ของรายได้จากการขายการ์ดด้วยซ้ำ
นี่คือโลกยุคปัจจุบันครับ แค่ตัวอนิเมอย่างเดียว ไม่อาจบอกได้หรอกว่า แฟรนไชส์นั้นดังหรือไม่ มันยังมีรายได้ในส่วนอื่นๆ ที่เราคาดไม่ถึงด้วย และถึงแม้ว่า รายได้ส่วนใหญ่ของโปเกม่อนจะมาจากลิขสิทธิ์เมอร์เชนไดส์ แต่ถ้าโปเกม่อนไม่มีอนิเม ไม่มีเกม ก็คงไม่มีคนอยากซื้อสินค้าของโปเกม่อน หรือยูกิโอเอง ถ้าไม่มีการ์ตูน ไม่มีอนิเม การ์ดยูกิก็อาจจะไม่ได้ขายดีอย่างที่เป็นอยู่ กระทั่งสตาร์วอร์ที่ตัวหนังทำเงินไปถึง 9,431 ล้านเหรียญสหรัฐ ก็เทียบไม่ได้กับรายได้จากเมอร์เชนไดส์ที่มีมากกว่า 40,094 ล้านเหรียญสหรัฐ
และอาจจะเป็นเรื่องน่าแปลก ถ้าผมจะบอกว่า รายได้ของการ์ตูนเรื่อง “หมัดเทพเจ้าดาวเหนือ” ตั้งแต่ปี 1983 จนถึงปัจจุบัน มาจากธุรกิจตู้ปาจิงโกะถึง 16,795 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งมากกว่ายอดขายหนังสือการตูนรวมกันถึง 10 เท่า
การทำตลาดอนิเมในปัจจุบัน จึงไม่ใช่แคการซื้อมาขายไป แต่ต้องมีกระบวนการคิด การหารายได้อย่างเป็นระบบ กว่าจะปั้นการ์ตูนสักเรื่องให้สนุก ให้ดัง และมีรายได้ที่เลี้ยงตัวมันเองได้..จึงไม่ใช่เรื่องง่ายเลย…
อ้างอิง
https://www.pokemon.co.jp/corporate/en/services/
https://www.newspapers.com/newspage/113544099/
http://www.guinnessworldrecords.com/records-7000/best-selling-trading-card-game/
http://www.giftsanddec.com/article/418626-yu-gi-oh-still-on-the-go/
https://www.boxofficemojo.com/franchises/chart/?id=starwars.htm